Tekst invoeren en bewerken

Overzicht

Veel partituurobjecten zijn op tekst gebaseerd. Het titelkader aan het begin van stukken kan bijvoorbeeld verschillende soorten tekst bevatten. Er kunnen tempomarkeringen boven notenbalken staan, dynamische indicaties, zoals p of mf, uitdrukkingen zoals Andante of Allegro, vingerzettingnummers, liedteksten, akkoordsymbolen enzovoort.

Een tekstobject is altijd gekoppeld aan iets anders. Sommige soorten tekst ("Titel", "Ondertitel" enz.) zijn gekoppeld aan kaders, anderen (bijv. notenbalktekst) zijn gekoppeld aan de notenbalk, sprongen en markeringen aan maten, anderen (bijv. vingerzetting) aan individuele noten. De "Koptekst" en "Voettekst" verschijnt respectievelijk bovenaan en onderaan de partituur.

Zie onderstaande tabel, onder "Soorten tekst", voor links naar handboekpagina's voor specifieke soorten tekst.

Tekst toevoegen aan je partituur

Een tekstobject kan worden ingevoerd via een palet, het menu Voeg toe of met behulp van een sneltoets.

Opmerking: Het toevoegen van tekst aan een kader wordt elders behandeld, zie Tekstblokken.

Tekst toevoegen vanuit het palet

Om een tekstobject uit een palet aan je partituur toe te voegen, selecteer je een of meer noten/rusten en klik je op het gewenste paletitem of sleep de tekst van het palet naar een noot/rust. bijv.

Tempomarkering toevoegen (geanimeerde afbeelding)

Als het tekstobject is gekoppeld aan een notenbalk, dan kun je deze toevoegen door een noot te selecteren en vervolgens een tekstoptie te kiezen uit Voeg toe→Tekst.

Tekst toevoegen met een sneltoets

Veel tekst soorten kunnen worden ingevoerd met behulp van sneltoetsen. Je kunt een lijst met sneltoetsen zien naast de items in Voeg toe→Tekst.

Om een tekstobject te maken, selecteer je een noot en voer je de gewenste sneltoets in.

Tekst bewerken

Gebruik een van de volgende methoden om naar de tekstbewerkingsmodus te gaan:

Dubbelklik op de tekst.
Selecteer de tekst en druk op Enter.
Selecteer de tekst en druk op F2 of Alt+Shift+E.
Klik met de rechtermuisknop op de tekst en selecteer "Bewerk element".

Je kunt de tekst toevoegen en bewerken net zoals je dat in een tekstverwerker zou doen.

Om de tekstbewerkingsmodus te verlaten, druk je op Escape of klik je op een deel van de partituur buiten het bewerkingsgebied.

Sneltoetsen

De volgende sneltoetsen zijn beschikbaar in de modus tekstbewerkingsmodus:

Functie	Windows & Linux	Mac
Vet (in-/uitschakelen)	`Ctrl+B`	`Cmd+B`
Schuin (in-/uitschakelen)	`Ctrl+I`	`Cmd+I`
Onderstreep (in-/uitschakelen)	`Ctrl+U`	`Cmd+U`
Verplaats cursor	`Home`, `End`, `←`, `→`, `↑`, `↓`	(`Alt`+) `←`, `→`, `↑`, `↓`
Teken links van de cursor verwijderen	`Backspace`	`Delete`
Teken rechts van de cursor verwijderen	`Del`	`→ Delete` of `Fn+Del`
Begin nieuwe regel	`↵`	`enter`
Speciale tekens invoegen (zie hieronder)	`F2`	`Fn+F2`

Speciale tekens

Tekens die niet beschikbaar zijn op het standaardtoetsenbord zijn toegankelijk via het Speciale tekens venster.

Venster met speciale tekens

Om het Speciale tekens venster te openen druk je in tekstbewerkingsmodus op Shift+F2 of klik op Voeg speciale tekens in in het Tekst gedeelte van het Eigenschappen paneel.

Het dialoogvenster is onderverdeeld in 3 tabbladen: algemene symbolen, muziek symbolen en unicode symbolen. De tabbladen muziek en unicode zijn verder onderverdeeld in alfabetisch gerangschikte categorieën.

Door op een item in het dialoogvenster speciale tekens te klikken, wordt het onmiddellijk toegevoegd aan de tekst waar de cursor zich bevindt. Er kunnen meerdere items worden toegepast zonder het dialoogvenster te sluiten en je kunt zelfs doorgaan met normaal typen, tekens verwijderen, numerieke tekencodes invoeren, enz., terwijl het geopend is.

Een paar speciale tekens kunnen ook worden gemaakt met behulp van sneltoetsen, zie hieronder.

Speciale tekens sneltoetsen

Teken	Windows & Linux	Mac	Opmerking
Kruis ♯	`Ctrl+Shift+#`	`Cmd+Shift+#`	Werkt mogelijk niet met sommige toetsenbordindelingen
Mol ♭	`Ctrl+Shift+B`	`Cmd+Shift+B`
Herstellingsteken ♮	`Ctrl+Shift+H`	`Cmd+Shift+H`
Piano p	`Ctrl+Shift+P`	`Cmd+Shift+P`
Forte f	`Ctrl+Shift+F`	`Cmd+Shift+F`
Mezzo m	`Ctrl+Shift+M`	`Cmd+Shift+M`
Rinforzando r	`Ctrl+Shift+R`	`Cmd+Shift+R`
Sforzando s	`Ctrl+Shift+S`	`Cmd+Shift+S`
Niente n	`Ctrl+Shift+N`	`Cmd+Shift+N`
Z z	`Ctrl+Shift+Z`	`Cmd+Shift+Z`
Elisie ‿	`Ctrl+Alt+-`	`Cmd+Alt+-`

Soorten tekst

	Soort tekst	Gebruik
	Notenbalktekst	Tekst voor algemeen gebruik gekoppeld aan een enkele notenbalk: verschijnt alleen in die instrument partij.
	Systeemstekst	Tekst voor algemeen gebruik gekoppeld aan een enkele notenbalk: verschijnt in alle instrumentpartijen.
	Akkoordsymbolen	Geef de akkoorden weer die bij een melodie horen: meestal boven de notenbalk.
	Vingerzetting	Cijfers of letters die aan noten zijn gekoppeld, laten zien welke vingers moeten worden gebruikt.
	Liedtekst	Maak liedteksten gekoppeld aan een melodie.
	Repetitietekens	Vergemakkelijk het oefenen, verdeel de partituur in secties, markeer passages enz.
	Dynamiek	Geeft de luidheid van een noot of frase aan.
	Basso continuo (becijferde bas)	Basso continuo notatie voor toetsenisten.
	Kadertekst	Titel/componist/tekstschrijver informatie aan het begin van de partituur, liedteksten enz.
	Kop-/voettekst	Paginanummers, copyright info etc. boven-/onderaan een pagina.
	Instrument tekst	Wijzig het instrument in de notenbalk.
	Herhalingen en sprongen (volta's)	Da Capo, Dal segno, Fine etc.
	Romeinse Cijfer Analyse (RNA)	Een akkoordanalysesysteem.
	Handzetting	Letters (L en R) bevestigd aan (drum)noten die aangeven welke hand of voet te gebruiken.
	Swing tekst	Verander van straight naar swing en vice versa.
	Tempomarkeringen	Breng metronoom- en/of expressie aan.
	Tekstlijnen	Volta's, ottavas, pedaal lijnen, gitaar barre lijnen etc.